ANG DAIGDIG NG MGA NORDIKO



ANG DAIGDIG NG MGA NORDIKO

ni Marina Gonzaga-Merida
(Halaw mula sa Mito ng mga Eskandinaba)
Sinuri nina Jona Allessandra Turalba, Samantha Ysabel Roxas, Bea Buenaflor, Aivan Mangulabnan at Michael Caday (Group 3 mula sa Baitang 10, Pangkat Krypton)

1. PAGKILALA SA MAY AKDA

Tinapos ni Ginang Merida ang kanyang bachelor’s degree sa BSEEd major sa Filipino mula sa St. Paul University-Manila at cognate sa Women’s Studies sa NURSIA Institute of Women’s Studies. Kinuha niya ang kanyang pag-aaral ng doctoral sa Edukasyon na pangunahin sa Pangangasiwa ng Pang-edukasyon sa Philippine Christian University-Manila.

Mula noong 1991, siya ay isang Propesor sa Filipino sa St. Scholastica’s College – Manila. Isa rin siya sa mga nagbahagi ng Social Development Department sa kolehiyo, Theology, Women’s Studies, at naging pinuno ng Kagawaran ng Wika at Literatura sa Filipino ng parehong kolehiyo. Naglabas din si Marina Gonzaga-Merida ng mga aklat-aralin para sa pangunahing edukasyon, pati na rin ang mga papeles ng pananaliksik na tumutuon sa mga paksa ng wika, kababaihan, at paglago. Ipinakita niya ang ilan sa kanyang mga likha ditto sa Pilipinas pati na rin sa iba pang panig ng mundo katulad ng Kathmandu, Nepal, Johannesburg, South Africa at Harare, Zimbabwe.

Nagpapatuloy siya sa paglahok sa mga aktibidad na nagbibigay ng kapangyarihan sa mga kababaihan, mga bata at mga taong may kapansanan sa pamamagitan ng kanyang pagtuturo at pananaliksik na gawain pati na rin sa pamamagitan ng mga seminar at pagsasanay ng kanyang ibinibigay sa pakikipagsosyo sa mga organisasyong hindi kasapi.

2. URI NG PANITIKAN

Ang mitolohiya ay isang halos magkakabit-kabit na kumpol ng mga tradisyonal na kuwento o mito, mga kuwento na binubuo ng isang partikular na relihiyon o paniniwala. Karaniwang tinatalakay ng mga kuwentong mito ang mga diyos at nagbibigay ng mga paliwanag hinggil sa mga likas na kaganapan. Halimbawa na ang kung paano nagkaroon ng hangin o mga karagatan.

May kaugnayan ang mitolohiya sa alamat at kuwentong-bayan.Ang mito ng mga Eskandinaba ay kilala rin bilang mitong Nordiko na nagpapasalin-salin sa bibig ng mga taga Eskandinaba.

Ang kanilang mito ay tinatayang nagmula sa mga Nors na mas kilala bilang “Mga tao ng Hilaga” Ang mito ay dating inaawit  ng mga Skald o manunulang Nors at makikita sa Edda, ang matatandang panitikan ng mga Nors.

3. LAYUNIN NG MAY AKDA

ARKITAYPAL

•Dahil gumagamit ito ng mga simbolo katulad ng ahas na sumisimbolo bilang pasakit sa mundo, tambuli bilang mga dagat sa mundo, at ang matanda bilang mga yelo sa mundo. At nakikita rin sa kwento na gumamit sila nang ibat ibang karakter na paraan para maipakita ang ibat ibang estado sa lipunan.

Ayon sa akda na aming nabasa ang bangkay ni Ymir ay ang ginamit upang malikha ang daigdig, ang kanyang dugo ay naging dagat ang kanyang naging laman ang naging mundo, ang bungo ang naging kalangitan, ang mga buto ang naging kabundukan at ang kanyang buhok ang naging puno. Ang bagong daigdig na mula sa katawan ni Ymir ang siyang naging midgard, ang mundo ng mga tao. Ang kilay ni ymir ay ginamit bilang bakod na pumapaikot sa daigdig ng mga tao. 

4. TEMA O PAKSA NG AKDA

Ito ay makabuluhan dahil dito natin nakikita ang iba’t-ibang likha na mga mitolohiya upang mas lalo pa natin itong maintindihan at maliwanagan upang maaari rin tayong makapag-bahagi sa iba ng ating mga kaalaman.

Napapanahon ito dahil ang mito o mitolohiya ay maaari nating sabihin na mayroon tayo tulad ng mga paniniwala at mga relihiyon. Dito tayo makakapag-isip kung ito ba ay nakakatagpo ng mga ganoong pangyayari.

Ang mga mambabasa ng ganitong uri ng kwento ay maaring maka-ugnay ang kanilang mga sarili sa kanilang mga binasa na tema. Ang tema ng akda ay ang estado dahil nakikita sa kwento na gumamit siya nang iba't-ibang karakter na paraan para maipakita ang ibat ibang estado sa lipunan.

5. MGA TAUHAN/ KARAKTER SA AKDA

Ang mga karakter ay hindi talaga nabubuhay sa ating mundong ginagalawan. Ang Edda ay nahahati sa dalawa bahagi ang Matandang Edda at ang Batang Edda. Dito inilalahad ang mga paniniwala ng mga sinaunang tao sa hilagang Europa ukol sa kapaligiran at kanilang relasyon sa mga diyos at diyosa.

Ang Matandang Edda ay gabay na nagbibigay paliwanag sa mga manunulat at makata ng ikalawang Edda. Ang Batang Edda ay nagpasalin-saling sanaysay sa kasunod na henerasyon.

Sa mataas na antas, makikita ang hanan ng mga diyos o Aesir (Asgard), ng mga duwende (ang Alfheim), at ng mga Vanir (ang Vanaheim). Sa paggitnang antas ay makikita ang tahanan ng mga tao (Midgard), ng mga higante (Jotunheim), ng mga itim na duwende (Svarfaheim), at ng mga duwende (ang Nithavellir). Samantala, nasa ikatlong anta sang Mupelheim, nagbabagang mundo sa dakong timog ng rehiyon, at Niflheim na mundo ng mga patay.Lahat ng antas ay pinag-uugnay ng puno ng Yggdrasil. 

6. TAGPUAN/PANAHON

Inilahad dito na ang mga paniniwala ng mga sinaunang tao sa Hilagang Europa ukol sa kanilang kapaligiran at kanilang relasyon sa mga diyos at diyosa. Sa ating panahon ngayon hindi natin masasabi kung magkakaroon tayo ng mga diyos at diyosa dahil mabilis ang pag-apekto at pagbabago sa lipunan. Matagal na panahon nang naisulat ang mga mitolohiya ngunit ang mga pangyayari dito ay maaaring maganap saan mang sulok ng mundo/ ano mang oras o panahon. 

7. NILALAMAN O BALANGKAS NG MGA PANGYAYARI

Sa aming opinyon na may kakaibang taglay o kakaibang  paraan ang mga mitolohiya sapagkat ditto natin nakikita na maaaring isa sa atin ay makaugnay sa nilalaman ng mitolohiya at mayroon din naman na hindi dahil iba ang kanilang paniniwala. 

Alam naman natin lahat na ang mitolohiya ay dati na tayong mayroon nito kaya naman lumawak ng lumawak ang pagkilala rito kaya maraming kwento ang ating malalaman at may iba iba itong tema. Kapag makakabasa ka ng isang halimbawa ng mitolohiya maaari kang makapukaw ng atensyon dahil may iba’t-iba itong mga pinaparating sa mga damdamin ng mga tao o nang mga mambabasa.

8. MGA KAISIPAN O IDEYANG TAGLAY NG AKDA

BISA SA ISIP

Ang aming natutunan ay may ibat-ibang uri ng tao sa ating lipunan at ito ay kaylangan nating tanggapin na tayong lahat ay may pagkaka iba-iba. Dahil sa gayon mas lalo pa nating maintindihan ang iba’t-ibang konsepto ng mga mitolohiya.

BISA SA DAMDAMIN

Pagka-mangha ang aming naramdam dahil naipakita dito kung papaano nabuo ang daigdig na kinalalagyan natin na ibinibigyang tuon din ang iba’t-ibang lebel ng mundo ng sa ganun ay maipakita na mayroong hindi magkakapareho ng estado sa buhay.

BISA SA ASAL

Ipinakita sa akda na tanggap nila ang ibat-ibang antas ng pamumuhay sa bansa at ang kanilang mga kasama o mg aka grupo dahil ditto nagkakaroon sila ng pagkakaisa sa pamamaran ng pagtutulungan o mga pagkakasundo sa bawat isa. 

9. ESTILO NG PAGKAKASULAT NG AKDA

Sa unang pagbabasa ay tila hindi gaano maiintindihan ito, ngunit kapag hinimay o sinuri mong mabuti ang babasahin dito mo  maiisip at makakapukaw ang mga mahahalagang bagay na ipinapaloob sa isang mitolohiya. Kapag ito ay nabasa mo makakakuha ka nang sapat na kaalaman sa istorya na iyong nabasa at magkakaroon ng dagdag kaalaman patungkol sa mga bagay na nasa kwento.

10. BUOD

Nagkaroon ng dalawang edda, ang matanda at ang batang edda. Nilalahad nila ang sinaunang tao sa europa. Meron silang puno na nahahati sa tatlo, ito ay ang Asgard, Midgard , at Muspelheim dito makikita ang kanilang pagkakaiba iba dahil sa asgard ang mga nakatira ay diyos, sa Midgard naman ay mga tao at sa Muspelheim ay ang nagbabagang lugar . Sinasabi dito na kay ymir galing ang mundo dahil sa kanyang mga parte ng katawan ginawa ang ibat ibang bahagi ng mundo. Ang mitolohiyang ito ay buhay parin sa kasalukuyan.